همانطور که گفته شد مالیات بر مصرف نوعی از مالیات است که بر روی کالاها و خدمات اعمال میشود اما دستهبندی دقیقتر این نوع مالیات شامل چهار دسته زیر است.
انواع مالیات بر مصرف و فروش
مالیات بر فروش
مالیات بر فروش مالیاتی است که از خردهفروشی کالا یا خدمات اخذ میشود. در تمام دنیا، مالیاتهای فروش، منبع درآمد قابل توجهی برای دولتها است و حتی در برخی از کشورها، شهرداریها و استانداریها اجازه دارند تا مالیاتهای جداگانه خود را نیز به نرخ مالیات سراسری اضافه کنند. همچنین جالب است بدانید برخی از دولتها نیازهای ضروری مانند خواربار فروشیها را از مالیات بر فروش معاف میکنند.
مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات است که در هر مرحله از زنجیره تامین کالا یا خدمات اعمال میشود. ارزش افزودهای که مشمول مالیات میشود، تفاوت بین ارزش کالا در زمان شروع تولید و ارزش در زمان فروش آن است. در برخی از کشورها مثل ایالات متحده، مالیات بر ارزش افزوده وجود ندارد، اما در بیش از 160 کشور از جمله ایران مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد و بر کالاهای مختلف اعمال میشود.
مالیات بر کالاهای وارداتی
مالیات بر کالاهای وارداتی یا مالیات بر واردات، مالیاتی است که توسط یک کشور بر کالاها یا خدمات وارداتی از کشور دیگر وضع میشود. تعرفهها معمولاً بر روی مواد خام در سطح تولیدکننده یا برای کالاهای نهایی در سطح توزیعکننده تعیین میشود. توجه داشته باشید که مالیات بر کالاهای وارداتی با عوارض واردات متفاوت است. مالیات کالاهای وارداتی، نوعی از مالیات مصرفی است که توسط مصرفکنندگان برای کالاهای وارداتی پرداخت میشود.
مالیات غیر مستقیم
مالیاتهای اعمال شده بر بعضی از کالاها، خدمات و فعالیتها به عنوان مالیات غیر مستقیم شناخته میشود. محصولاتی که مشمول مالیات غیر مستقیم هستند عبارتاند از سیگار و بنزین و غیره. برخی از مالیاتهای غیر مستقیم به عنوان مالیات بر گناه شناخته میشوند، زیرا برای محصولاتی اعمال میشود که دولت میخواهد از توزیع زیاد آنها جلوگیری کند، البته این نوع مالیات گاهی اوقات نوعی سوء استفاده بر افزایش مالیات بر مصرف خواهد بود.