اصول بهای تمام شده در حسابداری، هزینههای واقعی انجامشده برای تحصیل داراییها (خرید یا بهدست آوردن دارایی) را بیان میکنند. براساس این اصل، وقتی شرکت چیزی را میخرد، باید آن را با همان قیمتی که برای خریدش پرداخت کرده است، ثبت کنند.
این قیمت را نمیتوان تغییر داد؛ حتی اگر ارزش آن کالا بعداً بیشتر یا کمتر شود. برای مثال، اگر یک شرکت یک ماشین را به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان بخرد، همیشه در دفترهای حسابداری با همین قیمت ثبت میشود، حتی اگر ارزش آن ماشین بعداً به ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یا به ۸۰ میلیون تومان کاهش یابد.
زمان عرضه کالا یا خدمات، ابتدا باید قیمت آن را تعیین کنید. برای این کار باید مقدار هزینه تولید یا ارائه آن کالا یا خدمت را بدانید. این هزینهها شامل مواد اولیه، دستمزد کارکنان، هزینههای حملونقل و سایر هزینههای مربوط به تولید یا ارائه خدمات میشوند.
اصل بهای تمام شده که به اصل بهای تمام شده تاریخی نیز مشهور است، به مدیران کمک میکند تا با داشتن اطلاعات دقیق از هزینهها، تصمیمهای بهتری برای تعیین قیمت فروش، کنترل هزینهها و مدیریت سود بگیرند.