یکی از مسائل مهم در دعاوی مربوط به شرکتها، وضعیت کیفری مدیران یا شرکای مسئول در زمان اعلام تأخیر در ورشکستگی است. موضوعی که به عنوان «ورشکستگی به تقصیر» شناخته میشود و در صورت اعلام دیرهنگام، میتواند عواقب کیفری داشته باشد. اما سؤال اصلی این است که این جرم، آنی است یا مستمر؟ در ادامه به این مورد خواهیم پرداخت.
شماره نظریه : ۷/۱۴۰۳/۱۱۲۹
شماره پرونده : ۱۴۰۳-۱/ ۱۸۶-۱۱۲۹ ک
تاریخ نظریه : ۱۴۰۴/۲/۱۶
✍️استعلام :
شرکتی در سال ۱۳۹۴ طی دادخواستی ورشکستگی خود را به دادگاه حقوقی اعلام نموده و در سال ۱۳۹۵ حکم ورشکستگی شرکت قطعی شده و تاریخ توقف مرداد ماه سال ۱۳۹۱ اعلام شده است. با توجه به اینکه طبق ماده ۴۱۳ قانون تجارت شرکت تجاری به عنوان تاجر بایستی ظرف مدت سه روز تاریخ توقف خود را به محکمه اعلام مینموده؛ ولی در مهلت مذکور اقدام نکرده است، در این صورت: ۱- بزه ورشکستگی به تقصیر جرم آنی است یا مستمر؟ ۲- مبدأ مرور زمان مربوط به جرم ورشکستگی به تقصیر چه زمانی است؟ ۳- در صورتی که جرم مورد نظر ترک فعل محسوب و به عنوان جرم مستمر در نظر گرفته شود، طبق ماده قانونی فوقالذکر مبدأ مرور زمان، تاریخ تقدیم دادخواست ورشکستگی به دادگاه حقوقی محسوب میشود یا تاریخ قطعیت حکم ورشکستگی؟
✍️نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱ و ۲) با توجه به ماده ۴۱۳و بند ۲ ماده ۵۴۲ قانون تجارت، تاجری که ظرف سه روز از تاریخ وقفه در تأدیه قروض یا سایر تعهدات نقدی او، آن را به دادگاه محل اقامت خود اظهار نکرده باشد، ورشکسته به تقصیر محسوب میشود؛ بنابراین، تاجر تا سه روز برای اظهار مراتب فوق به دادگاه مهلت دارد و پس از انقضاء مهلت مذکور، ورشکسته به تقصیر محسوب میشود. بر این مبنا، جرم ورشکستگی به تقصیر در روز چهارم پس از وقفه واقع و یک جرم آنی محسوب میشود و مبدأ مرور زمان تعقیب نیز همین تاریخ است. ۳) با توجه به مراتب فوق، پاسخ سؤال ۳ منتفی است.
در نتیجه:برخلاف تصور برخی از فعالان اقتصادی، ورشکستگی به تقصیر نه یک جرم مستمر، بلکه آنی است و تعلل در اعلام آن عواقب قانونی دارد.
از همراهی شما با سایت آنیس متشکریم. برای مطالعه سایر مطالب حقوقی و مالیاتی، به بخش مقالات ما سر بزنید.